Đồng bào Khơ Mú tái hiện lễ vào nhà mới tại Làng văn hóa
Thứ hai, 14:47, 28/08/2023Lâm Thanh/VOV4
VOV4.VOV.VN - Làm lễ vào nhà mới là nghi thức không thể thiếu khi đồng bào Khơ Mú dựng xong ngôi nhà mới hoặc nhận nhà mới để ở.
Đồng bào Khơ Mú đến từ huyện Sông Mã, Sơn La tái hiện trích đoạn lễ vào nhà mới
Dân tộc Khơ Mú thuộc nhóm ngôn ngữ Môn Khơ Me, ngữ hệ Nam Á. Họ sinh sống chủ yếu ở các tỉnh Điện Biên, Sơn La, Lai Châu, Yên Bái, Nghệ An, Thanh Hóa.
Tại Sơn La, đồng bào Khơ mú cư trú ở các huyện Sông Mã, Yên Châu, Mai Sơn, Thuận Châu, Mường La, Quỳnh Nhai. Tuy đời sống vật chất còn khó khăn, nhưng đời sống tinh thần vô cùng phong phú. Trong năm, bà con có nhiều nghi lễ văn hóa độc đáo.
Vừa qua, tại Làng Văn hoá - Du lịch các dân tộc Việt Nam, Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội, đồng bào Khơ Mú đến từ huyện Sông Mã đã tái hiện lại nghi lễ vào nhà mới theo đúng truyền thống.
Đối với đồng bào dân tộc Khơ Mú, việc làm nhà hay sửa nhà là đại sự. Vì thế, từ xa xưa đến nay, lễ vào nhà mới của đồng bào dân tộc Khơ Mú sẽ không thể thiếu khi dựng xong ngôi nhà mới hay về nhận nhà mới để ở.
Việc thực hiện nghi lễ vào nhà mới thường chỉ diễn ra ở quy mô hộ gia đình. Ông chủ gia đình sẽ là người trực tiếp thực hiện nghi thức cúng trong lễ vào nhà mới.
Bên cạnh đó, nghi lễ cũng có sự góp mặt chung vui của họ hàng, bà con dân bản mừng cho gia chủ có ngôi nhà mới.
Chủ nhà Moòng Văn Chơ cầm ninh - chõ đồ xôi cùng chiếc kiềng, dẫn đầu thành viên trong nhà mang đồ dùng, vật dụng vào nhà mới.
Ông Vì Văn Thương (ngoài cùng) - vị cao niên có uy tín trong bản và ông em cậu bên nhà vợ được gia chủ mời đến hỗ trợ thực hiện nghi lễ, đứng ở cửa đón các thành viên vào nhà.
Mọi người tiến vào gian cuối cùng trong ngôi nhà - nơi có bếp cúng và đặt đồ. Những vật dụng sinh hoạt được đặt tại không gian ngủ của chủ nhà phía đối diện. Và ông cậu - em vợ đại diện nhóm lửa tại bếp cúng với ý nghĩa mong cho gia chủ làm ăn may mắn. Trong văn hóa truyền thống của người Khơ Mú, ông cậu bên nhà vợ rất được coi trọng.
Sau khi em vợ nhóm bếp, bà chủ nhà sẽ lấy ninh, gạo đặt lên bếp để thực hiện việc đồ bát xôi đầu tiên của ngôi nhà mới.
Sau đó, trước nơi ngủ của chủ nhà, gia đình đặt 2 ché rượu cần cột vào cột tre, đặt nội tạng lợn đã luộc, một bát nước luộc gà và thực hiện nghi thức cúng cha mẹ trong ngày lễ vào nhà mới.
Tiếp đến, chủ nhà thực hiện nghi thức cúng tại bàn thờ bố mẹ đặt trên vách nơi ngủ của mình. Lễ vật là xôi, gà luộc.
Nghi lễ vào nhà mới của đồng bào Khơ Mú diễn ra trang trọng, ấm cúng, có sự tham dự của đồng bào các dân tộc đang hoạt động tại làng và du khách tham quan.
Cúng mời bố mẹ về dự lễ vào nhà mới xong, gia đình cùng nhau uống rượu cần và ăn uống vui vẻ
Nghi thức cúng chiêng được thực hiện ngay sau đó. Người Khơ Mú chỉ đánh chiêng trong những dịp hội vui, các nghi lễ lớn. Trước khi đánh chiêng, bao giờ họ cũng tiến hành lễ cúng "ma chiêng" để tránh các "ma" quấy nhiễu cuộc vui, cũng như bảo vệ cho buổi lễ diễn ra suôn sẻ, thành công, theo quan niệm của người Khơ Mú.
Đồng bào các dân tộc và du khách chia sẻ niềm vui với đồng bào Khơ Mú
Mọi người nắm tay nhau hòa chung niềm vui trong tiếng chiêng rộn rã
Tiếng chiêng vui và vòng múa đoàn kết của đồng bào các dân tộc cùng du khách tại Làng văn hóa
Viết bình luận