Ngọc Chiến – mảnh đất được du khách gọi tên là “miền quê cổ tích” của núi rừng Tây Bắc có hơn 560 ha ruộng, trải dài khắp các bản làng, bao quanh những nếp nhà truyền thống của bà con đồng bào dân tộc Thái, Mông, La Ha...

Mỗi độ thu về, khi những thửa ruộng nhuộm sắc vàng của nắng, của mùa lúa chín, đồng bào các dân tộc xã Ngọc Chiến, huyện Mường La (Sơn La) lại phấn khởi mở hội mừng cơm mới. Lễ hội là một nét văn hóa truyền thống lâu đời, mang đậm tính nhân văn, được cộng đồng các dân tộc xã Ngọc Chiến coi trọng và gìn giữ từ đời này sang đời khác. 

Sau 2 năm không tổ chức do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, năm nay, lễ hội mừng cơm mới Ngọc Chiến được tổ chức trong 3 ngày (từ 26/8 đến 28/8), với nhiều hoạt động hấp dẫn, mang đậm nét văn hóa truyền thống.

Phó Chủ tịch UBND xã - ông Lò Văn Thoa cho biết: Ngày xưa, sau khi qua một năm giáp hạt, đói kém, đến mùa lúa mới, đồng bào các dân tộc trong xã lại tổ chức mừng cơm mới, tưởng nhớ đến tổ tiên khai phá bản làng. Nay dù cuộc sống phát triển, bà con đã có đủ cái ăn cái mặc, nhưng vẫn tổ chức hằng năm để tưởng nhớ tổ tiên, đặc biệt là kết hợp tổ chức các hoạt động vui chơi, trò chơi dân gian. Lễ hội mang đậm ý nghĩa tâm linh, thể hiện lòng biết ơn tổ tiên đã phù hộ cho gia đình được mùa màng bội thu, cuộc sống sung túc, đầy đủ. Thông qua lễ hội, chúng tôi muốn tạo ra điểm nhấn để thu hút du khách mọi miền tổ quốc tới khám phá nét đẹp văn hoá đồng bào các dân tộc nơi đây.

Mở đầu Lễ hội mừng cơm mới là nghi thức cúng cơm mới tại nhà thờ tổ bản Mường Chiến. Thầy cúng thực hiện các nghi lễ bày tỏ lòng biết ơn với tổ tiên, trời đất, cầu mong mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu. Tại Lễ cúng, có đại diện già làng, trưởng bản, người có uy tín. Sau khi làm Lễ ở nhà thờ tổ, các hộ trở về chuẩn bị Lễ cúng cơm mới tại gia đình. Mỗi gia đình dù giàu hay nghèo đều có mâm cỗ dâng lên tổ tiên, gồm: Cốm làm từ những bông lúa chín đầu tiên, cùng nhiều sản vật khác.

Chế biến sản phẩm cốm đặc trưng từ những bông lúa chín đầu tiên của mùa vụ.

Lễ hội còn tái hiện những không gian văn hóa đặc sắc với đa dạng các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể thao và các trò chơi dân tộc như: thi giã cốm, ném pa pao, bóng đá, đi cầu thăng bằng, lễ hội hái quả sơn tra, thi ẩm thực dân tộc và trưng bày mâm cỗ; trưng bày các gian hàng với sản vật đặc trưng của địa phương...

Chị Lò Thị Họi, người dân bản Lướt, xã Ngọc Chiến, huyện Mường La (Sơn La) chia sẻ: Chúng tôi mang những món ăn truyền thống của dân tộc mình như cá pỉnh tộp, cốm, khẩu hang, ong, gà đen... vừa để giao lưu với các bản trong xã, vừa để du khách thưởng thức, mong muốn thu hút được đông đảo du khách trong và ngoài tỉnh đến với Ngọc Chiến.

Lễ hội Mừng cơm mới xã Ngọc Chiến năm 2022 để lại ấn tượng sâu sắc đối với du khách thập phương về mảnh đất trù phú, vẻ đẹp thuần khiết, đậm nét văn hoá của vùng đất Ngọc Chiến.

Chị Satomi Hanzawa, du khách đến từ Nhật Bản thích thú chia sẻ: Hôm nay là lần đầu tôi được tham dự lễ hội mừng cơm mới ở Ngọc Chiến. Tôi thích nhất là được thưởng thức các món ăn truyền thống và được khám phá những nét văn hóa đặc sắc của đồng bào dân tộc Mông, dân tộc Thái nơi đây.

Mùa lúa chín vàng óng trải rộng trên "miền cổ tích" với những nét đẹp độc đáo ở Ngọc Chiến chắc hẳn sẽ là điểm hẹn hấp dẫn không thể bỏ qua trong hành trình về miền Tây Bắc./.

Lê Hạnh/VOV Tây Bắc