
Tsi chiê muôx têx heik tsi jông uô ruôr hiêv txos zuôr muôs txir khơưz hâur thax tsav Sơn La
Pos Lê Thị Loan nhoz xã Phiêng Khoài, huyện Yên Châu, Sơn La heik pâuz, chuôz zis muôx 4 ha têz txir khơưz, shông no sâu đê tâu nhos 100 tênhr. Gri muôs nhiv no tsi yuô bâuv li hli uô ntêx, taz sik tsi zos fênhx zis, chuôz zis cux tsênhv muôs tus gri huv đros trâu yênhx zav txir. “Cur chuôz zis phênhz uô 2, 3 zav txir, chor txir lox, txir jông gâux zos 70-80 cxênhz đeiv iz cir, chor tov thơưx mak txix 30-40 cxênhz đeiv iz cir; zav 10 cxênhz đeiv iz cir cux muôx hur si. Chiê muôx tâu têx txir khơưz xưk li no, chuôz zis cux moz siêz tu lok six jông, txiêr yiz têx chês tsi jông por tsês, fmông qir trâu......”.
Pos Loan têx luk kriê cux zos ntâu chuôz zis pêx xênhv nhoz thax tsav chos ntâu txir khơưz Phiêng Khoài hâur huyện Yên Châu, Sơn La têx hâux lưv uô. Đros thiêz chor liêx têz txir khơưz tâu tsôngv pêx xênhv chos, tu trơưk VietGAP, txiêr yiz chês, sir zôngv qir zuôv, tiz jông tu, seiz shuôs chiê txi tâu têx txir lox siz luôs, jông gâux, nox kaz, muôs tâu gri.
Zơưv Bùi Văn Quân, Phưv Chủ tịch Ủy ban Phiêng Khoài, huyện Yên Châu, Sơn La heik pâuz, lok sâuv gri muôs mak nhiv no chor nênhs chos thiêz têx qơư sâu zuôr hâur thax tsav xã tsênhv phênhz uô yênhx zav txir, chor lox trâu chor lox, chor mê trâu zav mê. Iz chas chor txir lox, jông gâux, muôx 20-25 luz txir iz cir mak gri txix 30-35 cxênhz đeiv iz cir; hov 25-30 luz iz cir zos 18-22 cxênhz đeiv iz cir; chor txir 35-40 luz iz cir mak gri txix 12-15 cxênhz đeiv iz cir; zav mê đuô hur si zos txix 5-10 cxênhz đeiv iz cir, seiz jông gâux lok tsi jông. “Hâur thax tsav xã, iz cxiê chuôz zis pêx xênhv tsi muôx six hơưv tu jông mak txir mê, tsi yuô jông gâux, gri muôs txix 3-5 cxênhz đeiv cux muôx, taz sik tsuôk zos kênh ziv chuôz zis xưz. Gri muôs, shông no tsi bâuv li shông uô ntêx, taz sik phênhv ntâu truôx tuk; qơư sâu zuôr taz por, 70 ntâu qơư sâu zuôr tsơưs, iz hnuz lơưr cux zuôr txix 500-700 tênhr txir....., hok ntơưv têx ciêz đrôngs lox hâur têz qơưk, tsôngv pêx xênhv têx xiv huv niêx hnuz cux muôs tâu hur si”.
Yên Châu zos iz hâur têx thax tsav chos ntâu txir khơưz nyar đuô hur si hâur tỉnh Sơn La, muôx 4 cxênhz ha, shông no njuôk xav sâu đê tâu 32 cxênhz ntâu tênhr. Xav txos nhiv no, Yên Châu tưz muôs muôx 15.300 tênhr txir khơưz, xav kror đruôz đraz gri txix 15-40 cxênhz đeiv iz cir. Đros thiêz iz cxiê liêx têz tsi yuô tu jông, txi txir mê, tsi yuô jông gâux mak gri txix 3-5 cxênhz đeiv iz cir.
Trơưk li zơưv Lù Văn Cường, Chủ tịch Ủy ban huyện Yên Châu, Sơn La, têx mông heik sâuv mạng xã hội lok txir khơưz Yên Châu tsi tâu gri, txo grêk tsơưs yuôr 3-5 cxênhz đeiv iz cir zos tsi muôx tsênhz; viv co tsuôk zos iz cxiê zav txir mê, kênh ziv pêx xênhv tsi tu jông li heik sâuv xưz. Lok sâuv qir tiv gri txir khơưz txo grêk tsơưs, ntu txix hli 4 txos hli 5, hâur thax tsav phênhv ntâu zos chor txir khơưz siêr tsi trơưk chei, txir khơưz siêr nzor, tuz luôv tuôx zuôr txos ntâu chiê muôs hâur têx ntênhs hội viv li chor txir tâu gri đuô. Txix hnuz xiêz 01/6 txos nhiv no, txir khơưz siêr ntâu, luôs tsi yuô zuôr txos, chênhr viv li cux tsi yuô tâu gri, taz sik heik cxuô, chor txir khơưz Phiêng Khoài cux tâu gri đuô pir li 2 chas thax tsav: “Yưx chor txir pêx xênhv tsi tu jông chiê nưk tơưs nưk pax, txi txir ntơư txos trâu sâu đê muôs, gri fênhx zis; têx txir muôx grik zos zav tâu HTX, pêx xênhv lơưr tu jông hâur niêx hnuz, trâu qir hur si. Txơưv thâuv ntêx zos 80-90 cxênhz đeiv iz cir, nhiv no txo grêk yuôr 50-70 cxênhz đeiv iz cir, taz sik co cux zos tâu gri hênhr lơưv. Shông no njuôk xav chor txir ntâu, huyện cux tưz choz phongx kinh tế hux jos đros têx tuz luôv thâuv ntêx tưz muôx jiês sâu zuôr hâur thax tsav chiê hu zâuv lơưr tuôx đas cir paz pêx xênhv zuôr; tsưr tsix cxơưz cxiz zuôr muôs xiv huv nhoz ntâu tỉnh, thành hâur têz qơưk”.
Ntơưv jiês uô hâux lưv đros Ủy ban huyện Yên Châu lok sâuv zuôr muôs têx txir khơưz hâur thax tsav nhiv kruôr đhâu, zơưv Nguyễn Thành Công, Phưv Chủ tịch Ủy ban tỉnh Sơn La, Tsar Ban chox kriê tỉnh lok tsiv uô, zuôr muôs têx hax huv kôngz nuv trâu 2 chas thax tsav heik huyện Yên Châu tror krêz đar liêx têz chos ntâu, tu jông trơưk tsưr ziv yiêz chiê muôx tâu têx txir khơưz tsơưr lươngv siêz trơưk ciêz đrôngs hâur têz qơưk thiêz 2 chas thax tsav tsưr ziv, siêz nhiêv zuôr txos. Iz chas co, hux jos đros ngênhx muôx vax huôv đơưk tu jông têx mông heik tsi muôx tsênhz lok gri txir khơưz, uô ruôr hiêv txos huôv tsar, zuôr muôs txir khơưz hâur thax tsav huyện Yên Châu thiêz tỉnh Sơn La./.
Lê Hạnh-Riê Lâux cxeik, nhênhv
Viết bình luận