Mpồl tàñ ồi ƀòn Phung tơngơs jat tàm nùs nhơm lơh is bơh ală cau tàm mpồl dê, ndrờm mờ cau ùr kòn cau Jrai tàm tiah do dê. Mpồl geh anih lơh broă mờ cơldŭ ràng tơlik phan bơna tàm hìu bơh cau chài Rơ Lan Pel, cau đơng lam mờ kong kơnòl Mpồl dê. Ală cau tàm Mpồl tàñ ồi ƀòn Phung gơtùi tàñ biài tàm Mpồl halà tàm hìu is he dê. Bi Đưk, lam bồ ƀòn Phung, pà gĭt: "Broă tàñ ồi kòn cau là broă lơh ờs mờng bơh ồng mò dê. Broă geh bơh ală rài, geh tàm pơrdờn lời wơl bơh rài ồng mò tus oh kòn kòn sau. Oh mi cau ùr tơnggơs Mpồl tàñ ồi ƀòn Phung nàng yal tơngĭt uă broă lơh ờs mờng bơh ƀòn dê. Mpồl geh 23 nă cau tàm mpồl. Oh mi bơto wơl broă tàñ ồi ai rơnàng kơnòm să in, geh 10 nă sau gam bơsram broă tàñ ồi. Oh mi tàñ ào, mpha, biài.. Tàñ mờ tê lơm, kal ke ngan, rùp bơka niam ngan. Pah poh, oh mi tàm bơyai mờng chài rơ̆ ru tàm hìu Cau đơng lam mờ kong kơnòl Mpồl dê. Phan bơna rùp bơka bè ờs den giă tăc 500 rơbô đông (mờr 20 dolar Mỹ), rùp bơka niam 2 tơlak đong (mờr 80 dolar Mỹ)”.

Jat tàm tơl phan bơna tàñ ồi mờ tơngai lơh sir phan bơna kung krơi is sơl. Digơlan 1 poh, 2 poh... geh tŭ 1 nhai hơ̆ sồng tàñ jơh dùl nơm phan bơna. Phan bơna tàñ uă bơta dờng dềt krơi is, rùp tàñ li la uă ngan. Bi Ngân, cau tàm Mpồl tàñ ồi ƀòn Phung, pà gĭt: "Mpồl tàñ ồi ƀòn Phung mìng tàñ ală phan bơna là ào mpha, chèo.... Rùp bơka ală jơi bơtiàn krơi is. Ală jơi bơtiàn kòn cau Rơđê, Bahnar, Jrai kung geh rùp bơka ndrờm bal sơl. Kòn cau Jrai den krơi mờ kòn cau Bahnar dồ ết, kòn cau Jrai geh uă rùp bơka rlau. Tài bơh ờ hềt yal tơngĭt uă den tàng khà tăc bro phan bơna bơh Mpồl dê tăc uă ngan tàm ƀòn, tàm càr Gia Lai. Năc lòt nhơl lơgar ndai bè Mỹ, Canada, Ấn Độ geh tus tàm ƀòn blơi phan bơna sơl. Năc tàm ƀòn dờng Hồ Chí Minh kung lòt tàm do dan blơi phan sơl".

Tàm tŭ tàñ, broă tàñ rùp bơka là kal ke mờ roh tŭ tơngai ngan. Rùp bơka tàm ồi kòn cau tàm do li la uă, mờ uă ngan là ală rùp bơka hìñ hok, bè: hìñ vuông, hìñ cữ nhật, hìñ thoi... Tơl rùp bơka geh gơtha is, cih yal rài kis pah pah ngai, rài kis mpồl bơtiàn làng bol ală jơi bơtiàn dê. Dùl nă cau tàm Mpồl tàñ ồi ƀòn Phung, pà gĭt: "Tàñ rùp bơka kal ke ngan. Tàñ phan cau ùr kal ke rlau mờ tàñ phan cau klau dê”.
Ờ mìng lơh gơlik, prăp gàr broă tàñ phan lơm, Mpồl tàñ ồi ƀòn Phung gam pơgồp bal mờ bơta bơtàu tơnguh lòt nhơl tàm ƀòn lơgar dê. Tàm cơldŭ ràng tơlik phan bơna bơh Mpồl tàñ ồi ƀòn Phung dê ràng tơlik ală bơrnơ̆ tàñ ồi bơh yau. Tŭ tus tàm do sền, năc lòt nhơl geh ală cau chài yal tơngĭt bơhiàn, rài kis, bơhiàn niam chài niam ngan bơh jơi bơtiàn kòn cau Jrai dê, yal tơngĭt broă tàñ ồi bơh yau bơh ƀòn dê mờ geh bơto pơlam, sền gĭt bơta geh ngan tàñ biài.

Bi Rơ Lan Han, kòn ùr cau chài Rơ Lan Pel, Cau đơng lam mờ kong kơnòl Mpồl tàñ ồi ƀòn Phung, là cau yal tơngĭt mờ dà yoan, dà Mỹ mờ dà kòn cau Jrai pah tŭ geh mpồl năc lòt nhơl tus sền ƀòn Phung. Bulah broă tàñ ồi là broă lơh bơdìh lơm mơkung pơgồp bơnah bơtàu tơnguh rài kis ai ală cau tàm mpồl bơh Mpồl tàñ ồi ƀòn Phung dê. Bi Rơ Lan Han pà gĭt: "Cau ùr kòn cau Jrai pal gĭt tàñ biài tài bơh hơ̆ là bơhiàn yau. Broă tờm bơh oh mi dê kung gam là broă lơh sa suơn sre, ai broă tàñ ồi mìng là broă lơh bơdìh gơ dê. Klo ngai, oh mi lòt tàm sre tàm mìr, ai trồ mang den lời tŭ jiơ nàng tàñ ồi, lơh tai nàng geh tai priă jền ai hìu bơnhă in. Tŭ do, broă tàñ ồi lơh geh ai oh mi in broă lơh, ròng kis hìu bơnhă. Mpồl tăc ală phan bơna bơh tàm internet, facebook, tiktok… Cau blơi kờñ phan bơna lơi den blơi. Kờp bal 1 nơm phan bơna lơh tàm 1 poh ai gơwèt mờ ală phan bơna rùp bơka kal ke den lơh tàm tơngai 2 poh halà 1 nhai”.
Ală cau tàm Mpồl tàñ ồi ƀòn Phung jơh nùs jòi gĭt, lùp bơsram, lơh pa rùp phan bơna. Kơnờm bơh hơ̆, phan bơna lơh geh niam ngan, li la uă ngan, ngai sơlơ di pal mờ bơta kờñ bơh năc dê. Mpồl gơ gơs tiah niam tàm bơtàu tơnguh lơh sa- mpồl bơtiàn tiah ƀòn lơgar tàm ƀòn dờng Pleiku, càr Gia Lai dê.
Viết bình luận