BAX PHAX TIR THÊIR MOZ KRUÔ PIÊK –RUBELLA

Tsôngv box....! Txix hâur shôngk shông 2015 txos nhiv no, tas nro têz qơưk muôx 95 cxênhz ntâu lênhx nênhs tâu xav zos trâus moz kruô piêk; 11 lênhx trâus tuôs viv moz kruô piêk. Ntơưv Sơn La muôx zuôr xar 2 cxênhz lênhx nênhs tâu xav trâus moz kruô piêk, tsi pov lênhx nênhs tưs trâus tuôs. Co zos zav moz zôngx ziv siz cik tâu, taz sik muôx têx phax tar tâu zos tsôngv pêx xênhv muôx tsưr ziv thiêz uô lơưr cxix cxuô.

Moz kruô piêk thiêz Rubella zos zav moz riêz nênhs zôngx ziv siz cik tâu tiv nưk muôx nưk iz zav caz moz uô huôv moz thiêz muôx têx yênhx moz lox , siz cik tâu trâu luôs lưv tus đhâu huôz chuô thâuv lênhx nênhs moz hnôngk, cxav lok sik nhoz siz jê. Thiêz txơưv lênhx tưs cux muôx têx trâus moz, taz sik chor nhuôs zâu tsi tâu muôx 5 shông thiêz têx lênhx tsi tâu cxax yuôx vắc xin ntơư zôngx ziv trâus moz đuô hur si.

Moz kruô piêk thiêz Rubella khênhr muôx têx moz yưv li: Uô cuz uô no, moz chax đaz, tơưv uô têx luz poz hlưr đêx liêz, thâuv trâus moz tsi yuô muôx đas jos, mê nhuôv zôngx ziv trâus moz lox zos tsi tâu chơưv kho zênhx max. Chor nênhs tsi yuô muôx đas jos puôr lênhx zôngx ziv trâus cik tâu moz, lar heik zos nhuôs zâu. Pox niêv xênhz tuz ci hâur chêr muôx 3 luz hlik trâus moz Rubella muôx têx zuôr trâus nquôr mê nhuôv, mê nhuôv trâus tuôs hâur chêr lok sik xênhz zus tâu lok trâus moz Rubella thâuv nhoz hâur đruôz thiêz: Moz plơưr, kror muôs tsi yuô pov cêr, las njês thâuv nhoz hâur đruôz thiêz, tsi yuô khênhr hloz li lưv tus mê nhuôv txơưr đuô. Lênhx nhuôs trâus moz ntâu zav li heik sâuv zuôr uô trâu chuôz zis njiz trâus ntâu phiv liv.

Moz kruô piêk thiêz Rubella tsi tâu muôx yuôx kho jông. Cxax vắc xin moz kruô piêk-Rubella zos tsưr ziv jông đuô hur si chiê phax tir thêir, txo grêk tsơưs chor nênhs trâus moz, txo grêk phiv liv, jux juk phax tir thêir tâu, tsi muôx lênhx nênhs tưs trâus moz kruô piêk, Rubella. Têx moz txơưr đuô muôx têx njiz trâus zos tsi tâu chơưv kho sei, lar heik zos moz njưk, trơưk plaz, kror muôs tsi pov cêr, chơưz poz tsi txơưx hloz, moz hlưz hâu lok sik trâus tuôs.

Chiê phax tir thêir moz kruô piêk-Rubella, txo grêk tsơưs lênhx nênhs trâus moz thiêz trâus tuôs hâur thax tsav, sơưr đơưk tsuv uô trơưk iz cxiê tsênhv njiêz li đrav kaz:

-Cxax txâuk 2 côngz yuôx vắc xin phax phôngz moz kruô piêk-Rubella ntơưv têx qơư cxax yuôx phax phôngz moz gênhk hâur thax tsav.

-Vêv xênhz iz chêr hur si thiêz qêz suô qơư nox nhoz đu lus: Tsi chiê mê nhuôv nhoz jê đros têx lênhx nhuôs tâu xav tiêk trâus moz kruô piêk; muôz xaz phôngx nzuôr têk tsi so, lar heik zos thâuv tsoz phưz mê nhuôv; nzuôr hur si mê nhuôv iz chêr, kror ndâux, kror njưs, chax đaz, kror muôs hâur niêx hnuz; Tsêr nhoz, qơư tơưv trôngx tsuv hur si, lax nziês; muôz mê nhuôv nox hâuk huv đros, txâuk têx jâuz mor; chiê mê nhuôv nox niêv mik hâur 6 luz hlik xuz thơưx đhâu xênhz zus lok. Hâur chor tsêr cơưv, tsêr seiz jor mê nhuôv ntơư tsuv đu lus, hur si, lax nziês; tsi so vêv xênhz nhuôs têx chuôz zênhx uô si, chuôz zênhx phưx vưv cơưv ntơưr thiêz qơư nhoz cơưv txux chi txix muôz cuô đêx yuôx nzuôr.

-Tsuv chox mê nhuôv muk seiz njuôk shuôs thiêz kho moz zênhx max: Thâuv nhuôs muôx têx moz yưv tâu xav tiêk trâus moz kruô piêk li: Uô cuz uô no lox, hnôngk, lok cuô njưs, kror muôs liêz, tơưv uô têx luz poz hlưr đêx. 

-Tsi tâu zuôr yuôx lok kho hâur tsêr thâuv nhuôs uô cuz uô no lox lok sik muôx yưv têx moz txơưr txar li chas.

-Tsơưs chox mê nhuôv muk seiz njuôk shuôs, kho moz trâu chor tsêr kho moz zos tsi zov chênhr, chiê txo grêk tsơưs siz cik tâu lưv zav moz txơưr đuô đros thiêz txar jav chôngz nênhs moz hênhr.

Moz kruô piêk zos zav moz riêz nênhs, taz sik muôx têx phax tir thêir tâu zos sơưr đơưk cxax cxix cxuô yuôx phax phôngz moz thiêz vêv xênhz qơư nox nhoz, iz chêr hur si. Sơưr đơưk tsuv sik đros uô jông trơưk têx tsưr ziv piêr kriê chiê tsưx phưv đas jos truôx tuk trâu têx tuz nhuôs txix ciês nhiv no./.

Hồng Việt-Riê Lâux cxeik, nhênhv