
Pơmou ja đei lăng jĭ minh lơ̆m dôm tơmam xa mă cham char plenh teh asong ăn kon bơngai ah blŭng pơyan 'mi rim sơnăm. 'Nou jĭ tơmam xa kăp gĭt bek 'lơ̆ng. Pơmou hơdrô̆ chăt minh 'măng đĕch lơ̆m sơnăm tơ̆ dôm hơnih đei tơpu mua.

Pơmai H’Lươm Buôn Krông, bơngai Ê Đê, oei tơ̆ pơlei Alê B, phương Êa Tam, pơlei tơm Buôn Ma Thuột, dêh char ĐăK Lăk ăn tơbăt: Ah năm tơchă pơmou ja, athei băt vao kloh klĕch vă tang găn pĕ iŏk pơmou pơnhŭl: “Kiơ̆ tơdrong vao kơ dôm bơngai chă pĕ pơmou, pơmou ja hơdrô̆ chăt ah dôm hơnih đei lơ mua hơrih, pơm tơpu. Tơdrong chă trŏ dah mă ưh athei hơlen lăng dah mă sir ah hơnih teh tăp dăr, mưh ƀôh mua teh, tơ̆ noh gô đei pơmau ja”
Pơmou ja hon lơ̆m cham char tơm iĕ tong hơtăng, kơjung đơ̆ng 3-10 cm. Ngơ̆m pơmou noh dĭl vĭl, tơ̆ kơpal tơmăn rơmuơn. Ah dơnơm noh dreng. Ah lĕch đơ̆ng teh, pơmou tam mă blang, ngơ̆m pơmau gôh kơlŭp. Mă lei lơ̆m minh ƀar jơ đơ̆ng rŏng, pơmou blang nhen hla du păng jing kok. Pơmou ja 'lơ̆ng hloh ah oei tơmơ̆ng kơlŭp păng hon lơ ah 'năr tŏ 'mi hrau atŭm băl. Vă kơ pơmou ƀou phu 'lơ̆ng ah pĕ 'nhăk brŏk, pơmai H’Lươm tơroi thoi ou: “'Meh pơmou ja oei ƀou phu 'lơ̆ng, 'ngam, đơ̆ng rŏng kơ pĕ đang, noh dah pai hloh dah mă lê̆ hăp hrăng vă hoai kơ răm, ƀơ̆t xa noh oei đei lơ tơdrong bek 'lơ̆ng"
Hăm ƀou phu 'ngam, pơmou ja hơnơ̆ng đei pai pơjing lơ tơmam xa 'lơ̆ng nhen sao, pai tơƀăng, pai chăo... adoi bek 'lơ̆ng. Lơ̆m noh, pơmou ja sao 'noh pai ƀônh hloh, đei lơ bơngai lăp xa. Pơmai Nhung Đặng, oei tơ̆ phương Êa Tam, pơlei tơm Buôn Ma Thuột, dêh char Đăk Lăk ăn tơbăt gah tơdrong pai pơmou ja thoi ou: “Pĕ pơmou đang, kôih rơgoh teh ah dơnơm, ôp hăm đak ƀoh lê̆ hrăng, tuh tŏ sĕt rơmă lơ̆m gŏ kơtrah, hơna hơplang păng pai, noh pơmou 'ngam păng ƀou phu đơ̆ng rŏng noh tah tŏ sĕt ƀoh ƀôk ngok 'lơ̆ng bơih"
Hăm lơ unh hnam bơngai Êđê, pơmou ja pai hăm pro hat adoi jing minh tơmam xa kăp gĭt lơ̆m “pơmou ja”. Tơroi gah trong pai pro hat hăm pơmou ja, yă H’Yŏk Êñuôl (đe oei krao Aduôn H Yuôm), oei tơ̆ pơlei Alê B, phương Êa Tam, pơlei tơm Buôn Ma Thuột ăn tơbăt: “Ah đei tôm 'nhot vă pai, inh pai pro hat, hơmrĕ, kơting nhŭng hơdrol. Đơ̆ng rŏng kơ noh tah pơmou ja đei ôp rơgoh hlôi lê̆ hrăng đak, pai tŏ sĕt dơ̆ng noh dêk gŏ. Đơ̆ng rŏng noh tŭl hĕch, tuh lơ̆m gŏ pai tŏ, tah ƀoh ƀôk ngok pah xa, đơ̆ng rŏng noh tah hla ĕch đang noh đei bơih 'nhot sŏng hăm por kơ unh hnam”
Pro hat pai hăm pơmou ja noh hăp tăng iơ iă đơ̆ng pro, 'ngam đơ̆ng pơmou ja lŭk lơ̆k hăm hơ̆ hơmrĕ, mă kăl noh tơdrong ƀou phu đơ̆ng hla ĕch gô pơjing đei 'nhot xa 'lơ̆ng ưh kơ layơ hiơt.

Pơmou ja jing 'nhot xa kăp gĭt mă cham char asong ăn tơring teh Tây Nguyên tŏ kial. Hrei ou, ah bri pă gan oei, tơdrong choh mir ôr adoi kiơ̆ trong 'nao bơih, noh tơdrong chă pơmou ja adoi tơnap tap. Kơyuơ khăi, kơjă pơmou ja kăp đơ̆ng 300-500 rơbou hlj 1 kĭ kiơ̆ pơmau blang dah mă oei tơ-'mơ̆ng, chŏng mă đei jên mă duh ưh kơ đei vă chă răt.
Mưh đei 'măng năm tơmang truh tơring teh ou ah blŭng pơyan 'mi, pŭn ai buăl gô đei xa 'nhot pai 'lơ̆ng đơ̆ng pơmou ja, vă băt hơdah tơdrong 'lơ̆ng kăp gĭt kơ bri kông.
Viết bình luận