Lơ̆m tơdrong akŏm 'nao hloh đei hơnăn “Um rŭp Tây Nguyên”, Bơngai jang thiêt kê̆ Nguyễn Việt Hùng hlôi tơguăt brai chuă len vă tơbang um rŭp kăp gĭt kơ che tanh nhen đak kơ-ang păng um dok. Rim tơmam pơjing đei 'noh minh tơmam kăp gĭt hơdrô̆, hăm tơdrong lŭk lơ̆k đak kơ-ang brê, găm, kok phara băl, tơbang tơdrong hrơ hrou đơ̆ng joh ayŏ kon pơlei  Kinh păng kon pơlei Ê Đê. Ƀok tơroi, hloh 20 sơnăm tơguăt hăm che tanh, kơdih inh hlôi đei kơhrĕng tơmam đei pơm tơlĕch, kơ rơbou hơbăn ao 'lơ̆ng đei yua che tanh, mă lei lơ̆m tơmam akŏm Um rŭp Tây Nguyên hăm dôm tơmam đei pơm 'nao tơtă “jơhngơ̆m đon” mă ƀok pơtruh hăm kon pơlei ÊĐê tơ̆ Đăk Lăk: “Joh ayŏ ÊĐê lơ hloh lơ̆m dôm tơmam mă inh pơm tơlĕch hăm che tanh. Lơ̆m đon tơchĕng inh, kon pơlei kon kông mă blŭng inh tơchĕng truh noh bơngai ÊĐê. Păng đak kơ-ang kok đơ̆ng pơkao kaphê lơ̆m dôm khei hơtuch sơnăm pơm ăn kơ inh hơdơ̆r truh khei năr oei 'lơ̆p sơ̆, ah gre păr păr jur truh Đăk Lăk, plenh teh kok kơmluông nhen kơ prĕl, đak kơ-ang kok gơlŭm ƀenh groi kông Tây Nguyên, inh ƀôh nhen minh tơdrong hơpo ah oei 'lơ̆p sơ̆”.

Dôm sơnăm tơjê̆ ou, lơ bơngai jang sĭt mei hơbăn ao thơi trang tơ̆ Việt Nam hlôi păng tŏk bŏk oei yua che tanh lơ̆m hơbăn ao sĭt kơ po, tơgop iŏk yua che ou lơ̆m dôm tơdrong pơdah lơ̆m teh đak păng lơ̆m apŭng plenh teh. Che tanh đei yua vă sĭt mei đơ̆ng dôm tơdrong ƀônh, 'măn yua rim năr truh dôm hơbăn ao 'lơ̆ng kăp gĭt hloh, hơbăn ao thơi trang ao tai. Bơngai jang thiêt kê̆ Ngọc Bích, Kơdră anih jang hơbăn ao thơi trang che tanh Bigally akhan, pơtêng hăm che tanh kon kông tơ̆ tơring tơrang nai, hơbăn ao đơ̆ng che tanh Tây Nguyên pơyua lơ hloh kơlih tơdrong ƀônh, bot 'lơ̆ng păng pơm ăn hơkou jăn bơngai hrŭk 'lơ̆ng hloh: “Hơbăn ao thơi trang kon kông tơ̆ Tây Nguyên 'noh inh ƀôh hăp pơyua lơ. Hơdrol ki bơ̆n hơdrô̆ lăng ƀôh hơbăn ao tanh juăt jue ou lơ̆m dôm tơdrong akŏm et xa, lơ̆m dôm tơdrong akŏm pơdah hơbăn ao tanh kơ dêh char đĕch. Chŏng mă dang ei, inh ƀôh tơdrong pơyua đơ̆ng che tanh Tây Nguyên tơnăp hloh ƀôh iŏk yua lơ hloh, ah mă nhôn sĭt hơbăn ao đơ̆ng che tanh Tây Nguyên noh nhôn pơm tơlĕch đei lơ hơbăn ao 'lơ̆ng, đơ̆ng juăt jue truh sĭt kiơ̆ trong 'nao păng 'măn yua lơ̆m tơdrong hơrih rim năr lơ hloh”

Lơ̆m tơdrong sĭt pơjing đơ̆ng lơ bơngai jang thiêt kê̆ đei tơdrong vang jang, tơgŭm đơ̆ng bơngai tanh brai tơ̆ dôm pơlei pơla. Jing che  đei pơjing đơ̆ng tơpang ti gơh hơgei kơ rim bơngai tanh brai đei yua lơ̆m dôm tơdrong sĭt akŏm hăm trong pơkăp sĭt 'nao, vei răk um ai joh ayŏ kơdih kơ rim hơdrung bơngai. Yă H'Yam BKrông, oei tơ̆ pơlei Tơng Jú, xah Ea Kao, pơlei tơm Buôn Ma Thuột, dêh char Đăk Lăk tơroi gah tơdrong che tanh đei tơmơ̆t lơ̆m tơdrong hơrih 'nao gô pơjing hơyak nơnăm kơjăp sơđơ̆ng lơ̆m tơdrong vei răk tơƀăk mong păng hơtŏk tơ-iung mŭk drăm ou: “Inh bơngai tanh brai 'noh kơdih inh hơpơi 'meh che tanh kơ kon pơlei ÊĐê tơ̆ pơlei tơm Buôn Ma Thuột pơma hơdrô̆ păng kơ jơ̆p dêh char Đăk Lăk pơma atŭm, pơđĭ hăm che tanh Tây Nguyên hloi gơh hơtŏk kơtang hloh, yak kiơ̆ trong 'nao hrei ou, mă lei tơdrong juăt jue kơdih po ưh gơh hŭt lê̆ ôh. Đơ̆ng um dok juăt jue kră sơ̆ noh ba hơtŏk dok pơ-'lơ̆ng hloh vă ăn Che tanh Tây Nguyên gơh hơtŏk pran hloh, asong đei tơdrong jang sơđơ̆ng ăn kon pơlei tanh brai”.

Tơ̆ Đăk Lăk hrei ou, che tanh tŏk bŏk oei jing minh tơmam drăm joh ayŏ lơ̆m tơdrong hơtŏk jang kơ kon pơlei. Lơ grŭp jang tanh brai hlôi jang hadoi hăm anih jang mŭk drăm, hơp tak xah dah mă đe buăl mơlôh iung pơm jang vă 'nhăk che tanh gơh tĕch tơlĕch lơ̆m tơring: đơ̆ng tơmam pôk lơ̆m chă tơmang pơhiơ̆, tơmam drăm thơi trang, tơmam yua truh hơbăn ao hrŭk pơdah. Dôm tơdrong jang hơ-'nhăk sinh viên truh hăm pơlei pơla chă hơlen băt tơdrong jang tanh brai adoi tơgop pơm 'nao trong tơrĕk đơ̆ng đe sơnăm mơlôh.

'Nao ou hloh, tơdrong akŏm thơi trang che tanh đei pơgơ̆r tơ̆ dêh char akŏm lơ đe hơdruh guăng 'lơ̆ng, păng dôm bơngai jang thiêt kê̆ mă đe ư ang lơ̆m teh đak, hlôi pơih trong jang lơ̆m tơdrong tơbang păng pơlan să kơjă joh ayŏ kơ mŭk drăm ou, tơgop pôk pơ-ư kơ tơdrong jang tanh brai juăt jue tơ̆ tơring. Kiơ̆ kơ yă Nguyễn Thụy Phương Hiếu, Phŏ Kơdră Anih jang Joh ayŏ, Tơplŏng kơdou păng Tơmang pơhiơ̆ Đăk Lăk, mưh kĕ pơgơ̆r kiơ̆ sơkơ̆t noh tơdrong akŏm gô pơm trong hiôk hloh lơ̆m tơdrong tơroh păng tĕch răt dôm tơmam drăm đei pơm tơlĕch đơ̆ng che tanh: “Anih jang păng anih pơgơ̆r tơdrong akŏm pơdah hơpơi 'meh gơh pơgơ̆r kiơ̆ sơkơ̆t lơ̆m rim sơnăm. Rim 'măng pơgơ̆r noh đei dôm hơnăn, tơdrong kăl phara băl, vă tơgop pôk pơ-ư dôm pơlei jang tanh brai, tơgŭm tĕch tơlĕch tơmam tanh đei, vă rim bơngai jang thiêt kê̆ rim năr gô đei dôm hơbăn ao sĭt 'nao 'lơ̆ng hloh păng pơyua lơ hloh lơ̆m tơpôl, ưh hơdrô̆ hơbăn ao hrŭk mă oei lơ tơdrong nai dơ̆ng vă hơtŏk pơyua ăn kon pơlei păng pôk pơ-ư hăm dôm bơngai jang tanh brai”.

Tơdrong iŏk yua che tanh lơ̆m tơdrong sĭt pơrŏ hơbăn ao thơi trang gô tơgop ăn che tanh truh tơjê̆ hloh hăm kon pơlei, pơjing cham char să hloh vă vei răk tơƀăk mong păng hơtŏk joh ayŏ kơ che tanh, pôk pơ-ư kơ tơdrong jang tanh brai păng rim bơngai jang tanh brai. Atŭm hăm noh, vă che tanh tơpă hơtŏk kơjăp sơđơ̆ng, kăl đei tơdrong asong jang drơ̆ng minh, pơjing đei trong jang đunh đai kơjăp đơ̆ng tơdrong pơtho pơm jang, pơjing um rŭp hơbăn ao truh tơ̆ hơnăn păng pơkăp hơnăn tơring teh ăn tơmam drăm đei pơm tơlĕch đơ̆ng che tanh tơ̆ tơring.