Kâu lak ƀô̆ teăn prế pơlê Phung – Tíu bâ a kong pơlê Gia Lai
Thứ bảy, 05:00, 21/06/2025 Ngọc Anh/Tơplôu: Katarina Nga/VOV5 Ngọc Anh/Tơplôu: Katarina Nga/VOV5
VOV.Xơ Đăng - Kâu lak ƀô̆ teăn prế pơlê Phung (cheăm Biển Hồ, pơlê kong kơdrâm Pleiku, kong pơlê Gia Lai) châ mơjiâng vâ chê 3 hơnăm kố. Kố cho tíu rak vế ki lĕm tro khôi hmâ, mơnhông cheăng teăn prế khôi hmâ dêi mơngế Jarai ƀă veăng gum pro ai cheăng pêi ƀă pêi lo liăn ăm vâi kơdrâi hdroâng kuăn ngo Jarai a pơlê Phung.

Kâu lak ƀô̆ teăn prế pơlê Phung châ mơjiâng tiô tơdroăng ki rơhêng vâ xêh dêi mâu hô̆i viên, pơrá cho mâu vâi kơdrâi hdroâng Jrrai a cheăm. Kâu lak ƀô̆ ai tíu teăn ƀă kơbong mơđah tê tơmeăm a hngêi dêi ngê̆ nhân Rơ Lan Pel, Ngế ki pơkuâ Kâu lak ƀô̆. Mâu ngế cheăng tung Kâu lak ƀô̆ teăn prế pơlê Phung vâi chiâng teăn prế ếo pơtâk a kâu lak ƀô̆ lơ a hngêi krê dêi vâi. Ngoh Đưk, ngế ki pơkuâ pơlê Phung, ăm ‘nâi:

"Cheăng teăn prế ếo pơtâk cho cheăng khôi hmâ dêi jâ pôa. Cheăng kố hiăng ai sap ing ton, châ hnê pơtó sap ing pôa jâ troh kuăn cháo. Mâu nâ o vâi kơdrâi mơjiâng Kâu lak ƀô̆ teăn prế pơlê Phung vâ mơđah tơbleăng cheăng teăn prế khôi hmâ dêi pơlê. Kâu lak ƀô̆ ai 23 ngế hô̆i viên. Mâu nâ o hnê cheăng teăn ăm mâu hơnăm ối nếo, ai 10 ngế muăn dế hriâm teăn. Mâu nâ o teăn ếo, pơtâk, hmân ƀă hên ki ê. Teăn ƀă kŏng, pêi krâu khâu pá khât, teăn rơneăm pro lĕm. Rêm măng tĭng, mâu vâi nâ o tơpui tơno ‘na ki rơkê plĕng a hngêi ngế ki pơkuâ Kâu lak ƀô̆. Tơmeăm teăn pro rơneăm rơkê hmâ tê ing yă 500 rơpâu liăn (vâ chê 20 dollars), tơmeăm ki teăn rơneăm pro lĕm 2 rơtuh liăn (vâ chê 80 dollars).

Ngăn kơ tơrêm túa tơmeăm teăn ki hâi chôu pin teăn klêi gá xuân phá dêi pó. Ai kế ki ‘nâ 1 măng tĭng klêi, ki ‘nâ 2 măng tĭng nếo klêi ƀă hên ki ê ai ki ‘nâ nếo cho 1 khế nếo teăn klêi môi plâ. Tơmeăm teăn ai hên túa ki kân, ki rơdâ xuân phá dêi pó, mâu túa teăn pro xuân phá, hên. Nâ Ngân, ngế ki cheăng tung Kâu lak ƀô̆ teăn prế pơlê Phung, ăm ‘nâi:

"Kâu lak ƀô̆ teăn prế pơlê Phung hmâ teăn to mâu tơmeăm cho ếo pơtâk, hmân, kơpê̆n, kơtong, pơchế ƀă hên ki ê. Ki rơneăm pro lĕm dêi mâu hdroâng kuăn ngo phá dêi rơpó. Mâu hdroâng kuăn Rơđế, Bơhnéa, Jarai xuân ai ki rơneăm pro bô bối dêi pó. Hdroâng Jarai mê phá tâ ƀă mâu hdroâng kuăn ngo Bơhnéa môi iâ, mơngế Jarai ai hên túa rơneăm pro. Xua tá hâi châ tơbleăng hên mê mâu tơmeăm ki châ tê dêi Kâu lak ƀô̆ tê ki hên cho tê tung pơlê, tung kong pơlê Gia Lai. Tơmối ôm hyô kong têa ê, Mih, Canada, Ấn Độ ai troh pơlê roê tơmeăm. Tơmối a Pơlê kong kân Hồ Chí Minh xuân troh akố kok roê tơmeăm”.

Tung pơla teăn, troh tơdroăng ki teăn rơneăm pro lĕm gá ton khât. Teăn rơneăm pro lĕm mâu ếo pơtâk akố gá hên, ki xiâm cho mâu túa ki rơneăm pro lĕm hình hok môi tiah: karê, chưh nhâ̆t, hình thoi ƀă hên ki ê. Rêm to ki rơneăm ai pơxúa krê, tối ‘na tơdroăng rêh ối, cheăng kâ dêi mâu kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo. Môi ngế cheăng tung Kâu lak ƀô̆ teăn prế pơlê Phung, ăm ‘nâi:

"Teăn rơneăm pro lĕm mâu tơmeăm. Teăm mâu ếo pơtâk vâi kơdrâi gá pá tâ mâu ếo kơpê̆n vâi kơnốu”.

Ôh ti xê teăn, rak vế cheăng teăn, Kâu lak ƀô̆ teăn ếo pơtâk pơlê Phung ối tơrŭm tro ƀă mơjiâng pro ôm hyô a cheăm tơring. Tung kơbong mơđah tơbleăng mâu tơmeăm ki hiăng tĕn klêi dêi Kâu lak ƀô̆ teăn pơlê Phung mơđah tơbleăng mâu kế ki vâ teăn khôi hmâ. Drêng troh akố ngăn, ôm hyô châ mâu ngê̆ nhân tơbleăng mâu ếo pơtâk, khôi túa tơlá, ki lĕm dêi túa lĕm tro lĕm krih tơviah dêi hdroâng kuăn ngo Jarai, tơbleăng cheăn teăn chal krâ dêi pơlê ƀă châ hnê mơhno, mơnúa teăn ngăn.

Nâ Rơ Lan Han, kuăn kơdrâi dêi ngê̆ nhân Rơ Lan Pel, Ngế ki pơkuâ Kâu lak ƀô̆ teăn pơlê Phung, cho ngế ki tơbleăng tối ƀă nâl Xuăn, nâl Ănglê ƀă nâl Rơjai rêm rôh ai tơmối ôm hyô troh lăm ngăm pơlê Phung. Maluâ cheăng teăn ôh ti xê cheăng xiâm la xuân veăng gum pơhlêh tơdroăng rêh ối ăm mâu ngế cheăng dêi Kâu lak ƀô̆ teăn pơlê Phung. Nâ Rơ Lan Han ăm ‘nâi:

"Vâi kơdrâi Jarai athế ‘nâi teăn prế xua mê cho cheăng khôi hmâ. Cheăn xiâm dêi mâu vâi nâ o cho cheăng pêi chiâk deăng, ƀă cheăng teăn kố cho cheăng ki tơ’nôm tê. A kong hâi, mâu nâ o lăm a chiâk, lăm a deăng troh kơxê măng mê mơdoh chôu teăn, pêi tơ’nôm vâ ai liăn xúa tung rơpŏng hngêi. Nôkố, Cheăng teăn hiăng pro ăm mâu vâi nâ o ai liăn ngân, păn rak rơpŏng hngêi. Kâu lak ƀô̆ tê mâu tơmeăm ing măng xah hô̆i , facebook, tiktok ƀă hên ki ê. Ngế ki roê hâk vâ mâu tơmeăm ếo pơtâk mê vâi kok roê tơ’nôm. Môi tơmeăm vâi teăn cho tung 1 măng tĭng ƀă mâu tơmeăm teăn rơneăm pro lĕm tơviah ki pá tâ cho 2 măng tĭng lơ 1 khế”.

Mâu ngế cheăng tung Kâu lak ƀô̆ teăn prế pơlê Phung kơhnâ tí tăng, hriâm ƀối, pơhlêh túa teăn rơneăm pro lĕm. Kơnôm mê, tơmeăm ki hiăng teăn klêi lĕm, hên, rế hía ré tơtro ƀă tơdroăng ki hâk vâ dêi tơmối. Kâu lak ƀô̆ chiâng tơdroăng ki bâ tung mơnhông cheăng jâ rêh ối pơlê pơla kơpong thôn pơlê a pơlê kong kơdrâm pleiku, kong pơlê Gia Lai.

 

Ngọc Anh/Tơplôu: Katarina Nga/VOV5

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC