“Nău rêh mhe” bah cheh tanh Tây Nguyên
Chủ nhật, 00:00, 08/06/2025 VOV Tây Nguyên/Nuĭh rblang: Y Sưng Phê Ja VOV Tây Nguyên/Nuĭh rblang: Y Sưng Phê Ja
VOV.M’nông - Mô knŭng hôm êng lah cheh ndrang tâm kho ao tanh dŏng tâm ăp lễ hội, bok cheh tanh ta Tây Nguyên aƀaơ geh âk lơn ta ăp ntŭk mpơl nsơ kho ao, jêng ndơ ƀư khlay tâm ăp kachoh tanh, kôp rgum joi kho ao nghệ thuật mhe mô lah kho ao dŏng ăp nar. Bah aơ, cheh tanh geh trong hăn mhe, rgâl trong ƀư gay dơi “rêh” ndrel rach năm mhe.

Tâm kôp rgum joi mhe ngăn moh săk “Sắc mau Tây Nguyên”, Nuĭh kachoh Nguyễn Việt Hùng lĕ tâm rgop nghệ thuật nklĕ brai tach i ty gay mpơl tay ăp nău uĕh ntĭt mpơl bah cheh tanh kơt dak rup gui n’hanh cheh ndrang. Du ntil ndơ ƀư lah kơt ơm da dê, đah nău tâm rgop dak chăng, ônh, nglang êng êng, djôt tât nău tâm rgop đah văn hóa nuĭh yuan n’hanh nuĭh Êđê. Wa nkoch, rlău 20 năm tĭng đah ndơ cheh tanh, săk gâp nơm lĕ geh hang rhiăng ê nkra, hang rbăn ntil kho ao dŏng brai cheh tanh, yơn mô rgum joi Sắc mau Tây Nguyên đah ăp ê nkra dơi ƀư mhe da dê lah “du đêt nău rŏng” ma pơng ŭch njuăl tât rnoi nuĭh Êđê ta Dak Lak.

Văn hóa Êđê geh dŭt âk tâm ăp kôp rgum joi cheh tanh bah gâp. Tâm bôk rngok bah gâp, rnoi mpôl đêt bôk năp ma gâp gĭt nĕ lah nuĭh Êđê. N’hanh uĕh nglang bah nkao cà phê tâm ăp rơh rŭt năm bôk năm dŭt uĕh đah gâp yor tâm bôk rngok rnôk kon se, rnôk ndeh păr jŭr Dak Lak, neh bri nglang kơt tuyết kơt nĕ, uĕh nglang lam yôk bri Tây Nguyên gâp saơ kơt du nău mbơi kon se bah gâp ta nĕ.

Ăp năm dăch aơ, âk nuĭh ê nkra ta Việt Nam lĕ n’hanh dôl kơt dŏng brai cheh tanh tâm ăp kôp rgum joi bah gâp, rgop ndơ̆ ndơ aơ hao ăp ntŭk mpơl nsơ tâm dak n’hanh dak bah dih. Bok cheh tanh dơi dŏng gay ƀư jêng ăp ndơ ê nkrâ bah dơh, geh nău kơt dŏng ăp nar tât ăp kôp rgum joi gưl prêh, ndơ ntop an kho ao mô lah kho ao dai. Nuĭh ê nkra Ngọc Bích, Giám đốc ƀĭt joet thượng hiệu thời trang cheh tanh Bigally an lah, nkôp đah cheh tanh bah ăp rnoi nuĭh ta ăp nkual êng, ndơ cheh tanh Tây Nguyên geh kơt dŏng âk lơn yor nău dŭt dơh, rep krem n’hanh ƀư uĕh rup săk bah nuĭh nsoh.

Kho ao bah ăp rnoi nuĭh ta Tây Nguyên ri gâp saơ geh nău kơt dŏng dŭt âk. Ta năp đaơ ri he knŭng uănh saơ ăp kho ao way ơm aơ ta ăp lễ hội, ta ăp bôk nău ƀư mpơl nsơ bah ăp n’gor dơm. Ndrĭ yơn aƀaơ ri gâp saơ geh nău kơt dŏng bah cheh tanh bah Tây Nguyên dŭt lah dơh tâm kho ao, rnôk ma mpôl hên ê nkra bah cheh tanh bah Tây Nguyên ri mpôl hên lĕ ndơ̆ geh dŭt âk kôp rgum joi, bah nău way ơm tât trong kơt dŏng tâm nău rêh ăp nar dŭt lah âk.

Tâm rnôk mĭn ƀư mhe bah nuĭh ê nkra geh nău hăn ndrel, ntop kơl bah nghệ nhân cheh tanh ta ăp ƀon lan. Lah bok brai jêng bah mpang ty blău bah nghệ nhân, cheh tanh dơi dŏng tâm ăp kôp rgum joi đah nău mĭn ê nkra mhe, mât rƀăy geh nău uĕh văn hóa êng bah ăp rnoi nuĭh. Wa H Yam Brông, ta ƀon Tơ Jŭ, xă Ea Kao, nkual ƀon têh Buôn Ma Thuột, n’gor Dak Lak nkoch, nău ndơ cheh tanh lăp tâm nău rêh mhe mbra jêng trong hăn nâp nâl tâm nău mât ndrăy n’hanh hun hao ndơ ơm yău aơ.

Gâp ƀư cheh tanh jêng săk gâp dŭt mpŏng cheh tanh bah nuĭh Êđê nkual ƀon têh Buôn Ma Thuột lah êng n’hanh n’gor Dak Lak lah nsum, đê̆ đŏng lah n’ăp cheh tanh Tây Nguyên dơi hun hao têh lơn, hăn tĭng trong mhe, yơn ma nău uĕh way ơm he mô dơi ntlơi. Bah cheh ndrang way ơm gâp mbra hun hao gay an cheh tanh Tây Nguyên dơi geh âk n’hanh geh nău hun hao têh, jêng geh nău kan an kônh wa nkra njêng cheh tanh.

Ta Dak Lak aƀaơ, cheh tanh dôl jêng du ndơ tăch rgâl văn hóa tâm ăp ntrong kan hun hao nsum mpôl. Âk rmôt tanh lĕ tâm rgop đah doanh nghiệp, hợp tác xã mô lah ăp băl mom ntơm rdâk njêng nău kan gay ndơ̆ ndơ cheh tanh luh ntŭk tăch: bah ndơ tâm an pâl nđaih, ndơ thời trang, ndơ dŏng tât kho ao mpơl nsơ. Ăp nău ƀư ndơ̆ kon hŏk, sinh viên tât ƀon lan ƀư ngăn cheh tanh rgop ƀư mhe trong gĭt tât bah nuĭh mom.

Mhe aơ ngăn, bôk nău ƀư mpơl nsơ cheh tanh dơi ƀư ta n’gor rgum mpôl hoa hậu, nuĭh mẫu n’hanh ăp nuĭh ê nkra kho ao ntoh lư tâm dak lĕ pơk tay trong hăn tâm nău mpla nsơ n’hanh rêng hvi nău khlay văn hóa bah ndơ ơm yău aơ, rgop ntô̆ n’hao nău kan cheh tanh way ơm ta ƀon lan. Tĭng wa Nguyễn Thụy Phương Hiếu, Groi Giám đốc N’gâng kan Văn hóa, Thể thao n’hanh Pâl nđaih Dak Lak, lah dơi ƀư ăp rơh ri bôk nău kan mbra nta an uĕh lơn tâm nău boăt nthoi n’hanh tăch rgâl ăp ndơ bah cheh tanh.

N’gâng kan n’hanh ntŭk kan mpŏng ŭch dơi ndơ̆ tâm rmôt kan ăp rơh tâm bôk nău kan ăp năm. Ăp rơh ƀư nău ƀư ri mbra geh âk bôk nău, nău tơm êng lơn, gay rgop ntô̆ n’hao ăp ƀon nău kan cheh tanh, ntop kơl tăch ndơ an ăp nghệ nhân, gay ăp nuĭh ê nkra ăp nar mbra geh ăp kôp rgum joi mhe lơn n’hanh geh âk kơt dŏng cheh tanh mô knŭng ta kho ao ma hôm âk ntil tay gay rgâl ntŭk tăch an kônh wa n’hanh ntô̆ n’hao ăp nghệ nhân.

Nău kơt dŏng cheh tanh tâm ăp kôp rgum joi kho ao mbra rgop kơl bok brai aơ tât êp lơn đah ƀon lan, nta an ntŭk ntô hvi lơn gay mât ndrăy n’hanh hun hao nău khlay văn hóa bah cheh tanh, ntô̆ n’hao nău kan cheh tanh n’hanh ăp nghệ nhân ƀư nău kan. Bah meng nĕ, gay cheh tanh ngăn ngên hun hao nâp nâl, an geh nău ntuh kơl tâm ban, ndâk ƀư uĕh di bah nău ntĭm nti nău kan, mĭn ƀư mhe rup gui, ndâk ƀư moh êng ndơ tât mât uănh trong ntĭm ntŭk tăch an ndơ cheh tanh ƀon lan.

 

 

 

VOV Tây Nguyên/Nuĭh rblang: Y Sưng Phê Ja

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC